Media SpoĆecznoĆciowe
Strona zrobiona w kreatorze stron internetowych WebWave
W kilku sĆowach o tym co robimy
Bialskie Stowarzyszenie Historyczne skupia pasjonatĂłw historii BiaĆej Rawskiej i okolic. Chcesz do nas doĆÄ czyÄ zajrzyj do zakĆadki
Bialskie Stowarzyszenie Historyczne
ul. Mickiewicza 44/16
96-230 BiaĆa Rawska
KRS: 0000352642
NIP: 835--159-16-28
e- mail bshbr@wp.pl
Przydatne informacje
PieczÄÄ miejska 1918
Rynek bialski okres miÄdzywojenny
logo550NAPIS
Gilly, Cron, 1802
Ratusz okres miÄdzywojenny
logo550NAPIS
BiaĆa 1948
Panorama BiaĆej okres miÄdzywojenny
logo550NAPIS
BIALSKIE STOWARZYSZENIE HISTORYCZNE W BIAĆEJ RAWSKIEJ
Ks. Ignacy Grabowski â 12.03.1803 r. do 1831 r.
Koniec XVIII wieku to jednoczeĆnie koniec paĆstwowoĆci Polski na dĆugie lata rozbiorĂłw. Rozbiory musiaĆy odbiÄ siÄ teĆŒ na strukturze administracyjnej koĆcioĆa katolickiego. Dekretem papieĆŒa Piusa VI z 1794 roku wyĆÄ
czono archidiakonat warszawski
z diecezji poznaĆskiej, poniewaĆŒ PoznaĆ znalazĆ siÄ po drugim rozbiorze w granicach Prus. Oddano ten obszar w jurysdykcjÄ arcybiskupowi Gniezna do czasu erygowania nowej diecezji warszawskiej. W tym czasie parafia bialska naleĆŒaĆa do dekanatu mszczonowskiego.
Po III rozbiorze Polski (1795) BiaĆa znalazĆa siÄ pod zaborem Pruskim. Na mocy deklaracji krĂłla Prus Fryderyka Wilhelma II z dnia 28 VII 1796 r. upaĆstwowione zostaĆy dobra duchowne, starostwa i dobra krĂłlewskie pod pretekstem Ćșle prowadzonej w nich gospodarki. Wszystkie starostwa i ekonomie krĂłlewskie oraz dobra koĆcielne przeszĆy na wĆasnoĆÄ rzÄ
du pruskiego. Scalone pod wĆadzÄ
krĂłla pruskiego dobra utworzyĆy
w departamencie rawskim ekonomie. Wypuszczano je w dzierĆŒawÄ w caĆoĆci, w czÄĆciach lub krĂłl pruski rozdawaĆ je rĂłĆŒnym dygnitarzom.
W tym trudnym czasie parafiÄ w BiaĆej objÄ Ć ks. Ignacy Grabowski. UrodziĆ siÄ 26.07.1776 r. we wsi Grabowo TryĆogi, par. Krasnosielec w Ciechanowskiem. WyĆwiÄcony w 1799 r. WczeĆniej byĆ administratorem w Tarczynie. OdnotowaĆ, ĆŒe nie zastaĆ dokumentĂłw koĆcielnych, ktĂłre zostaĆy zabrane w czasie ârewolucji w 1794 r.â1.
Ks. Grabowski administrowaĆ parafiÄ bialskÄ w czasie wojen napoleoĆskich, powstania listopadowego oraz zmian administracji paĆstwowej i koĆcielnej. W 1815 r. toczyĆ proces z wsiÄ KomorĂłw o dziesiÄcinÄ. W 1826 r. odnotowano 5700 parafian, do spowiedzi 4000.2
W tym czasie zaszĆy teĆŒ kolejne zmiany w strukturze administracji koĆcielnej. W 1818 r. powstaĆy Arcybiskupstwo i metropolia warszawska. Utworzone zostaĆy na podstawie bulli papieĆŒa Piusa VII z 12 marca 1818 r. âMilitantis Ecclesiae regiminiâ, dotyczÄ cej nowej archidiecezji oraz âEx imposita nobisâ, dotyczÄ cej metropolii z 30 czerwca 1818 r. Metropolia warszawska objÄĆa obszar caĆego KrĂłlestwa Polskiego, a pierwszy metropolita ks. Franciszek Malczewski otrzymaĆ dla siebie i swoich nastÄpcĂłw przywilej uĆŒywania tytuĆu Prymasa KrĂłlestwa Polskiego.
W 1818 r., po wytyczeniu nowych granic diecezjalnych w KrĂłlestwie Polskim, caĆy powiat rawski, ĆÄ cznie z BiaĆÄ znalazĆ siÄ w granicach nowej diecezji warszawskiej.
W 1819 r. parafia BiaĆa staĆa siÄ siedzibÄ nowo powoĆanego dekanatu. Dekanat bialski utworzony zostaĆ w wiÄkszoĆci z parafii dotychczasowego dekanatu mszczonowskiego. W skĆad dekanatu bialskiego weszĆy parafie: Babsk, BiaĆa, Chojnata, CielÄ dz, Jeruzal, Lewin, Lubania, ĆÄgonice, Nowe Miasto, RegnĂłw, Sadkowice i Ć»dĆŒary.3
W 1819 r. ks. I. Grabowski dokonaĆ znacznego uporzÄ dkowania stanu wĆasnoĆci parafii, poprzez dokonanie zamiany gruntĂłw z Aleksandrem LeszczyĆskim Ăłwczesnym wĆaĆcicielem miasta BiaĆej i przylegĆych miejscowoĆci. Zamienione grunty zostaĆy przedstawione w szkicu wykonanym przez geometrÄ Szymona Radeckiego.
âRysunek GruntĂłw do KoĆcioĆa w MieĆcie BiaĆey, Obwodzie Rawskim naleĆŒÄ cych, do zamiany na Grunta Dworskie przypadaiÄ cych, w Roku 1819 sporzÄ dzonyâ 4
Na planie tym znajdziemy zaznaczony literÄ N âcmentarz na Nowiuâ, co wskazuje, ĆŒe to w czasie posĆugi ks. I. Grabowskiego wytyczony zostaĆ nowy cmentarz. To wĆaĆnie w pierwszej poĆowie XIX w. zaprzestano chowania zmarĆych na cmentarzach przykoĆcielnych i wyprowadzano je poza obrÄb miejscowoĆci. Obecna ul. KoĆciuszki obejmowaĆa wĂłwczas sĆabo zamieszkaĆe przedmieĆcia BiaĆej.
RĂłwnieĆŒ prawdopodobnie w czasie posĆugi ks. Grabowskiego, przeprowadzone zostaĆy znaczne prace remontowe w bialskim koĆciele po szkodach zaistniaĆych w czasie powstania koĆciuszkowskiego. W kronice Parafii Bialskiej znajdujemy zapis: (âŠ) obecny koĆciĂłĆ murowany pochodzi z XVIII wieku i jest wzniesiony staraniem JĂłzefa OkÄckiego, Podkomorzego Warszawskiego. W poczÄ tku XIX w. ulegĆ poĆŒarowi i w roku 1846 zostaĆ przebudowany, w stylu stanisĆawowskim i konsekrowany.5 Pochowany w koĆciele w Babsku JĂłzef OkÄcki z Krobowa h. Radwan (ur. w roku 1757, zm. 24.08.1823 r. w Babsku) byĆ wĆaĆcicielem WĂłlki Babskiej, Studzianka i ChrzÄ szczewa. PiastowaĆ szereg urzÄdĂłw w woj. rawskim, jednak dopiero w akcie zgonu widnieje zapis, iĆŒ byĆ podkomorzym rawskim. Z pewnoĆciÄ byĆ kolatorem koĆcioĆa w Babsku, co potwierdza tablica umieszczona w szczycie frontonu koĆcioĆa z napisem: Deo, Josephus et Franciska de Rudzkie OkÄccy, succamera âŠvarsoviens erexerunt MDCCLCIX die 30 febris. MoĆŒliwe, ĆŒe wspomagaĆ teĆŒ remont koĆcioĆa w BiaĆej, tym bardziej, ĆŒe rodzina OkÄckich posiadaĆa szereg dĂłbr w rejonie tej parafii.
Ks. I. Grabowski zmarĆ w BiaĆej dn. 16. 04. 1831 r., liczÄ c sobie 55 lat. Potwierdza to akt zgonu KsiÄdza6.
Po Ćmierci ks. I. Grabowskiego do dnia 01. 07. 1831 r. obowiÄ zki administratora wykonywaĆ wczeĆniejszy wikary ks. Andrzej Piasecki.
1 J. WiĆniewski Opis historycznyâŠ, s. 14.
2 Ibidem, s. 14.
3 K. Kozera Organizacja dekanatu bialskiegoâŠ, s. 15.
4 BiaĆa, plan 1819, w zespole Hipoteka w Rawie Mazowieckiej nr 1039, sygn.. 59, Archiwum PaĆstwowe w Grodzisku Mazowieckim
5 Kronika Parafii pw. Ćw. Wojciecha Biskupa i MÄczennika w BiaĆej Rawskiej, op. cit.
6 Akt zgonu uzyskany z zasobĂłw internetowych: http://geneteka.genealodzy.pl/ oraz www.szukajwarchiwach.pl
(odczyt. 17.01.2020).
Ks. Leon Zawadzki â 1831-1870
UrodziĆ siÄ w 1805 r. WedĆug KsiÄ g metrykalnych (zgony) z dn. 14.04.1831 r. ks. Zawadzki byĆ wikariuszem w par. Ćw. Jana na Starym MieĆcie w Warszawie. W drugiej poĆowie 1831 r. przejÄ Ć obowiÄ zki proboszcza bialskiego. SprawowaĆ teĆŒ funkcjÄ dziekana dekanatu bialskiego.
Z KsiÄ g metrykalnych bialskiej parafii wynika, ĆŒe do 1841 r. tytuĆowaĆ siÄ jedynie proboszczem bialskim, zaĆ od 1841 r. tytuĆowaĆ siÄ dziekanem i proboszczem bialskim.
W 1842 r. ks. Zawadzki obmurowaĆ cmentarz grzebalny.
Brama wejĆciowa i ogrodzenie cmentarza w BiaĆej Rawskiej, zbudowane za czasĂłw ks. J. Zawadzkiego. Fotografia autora.
W czasie sprawowania funkcji proboszcza przez ks. Zawadzkiego (prawdopodobnie w 1846 r.) zakoĆczono przebudowÄ budynku bialskiego koĆcioĆa. Dach wykonano w poĆowie niĆŒszy nadajÄ c koĆcioĆowi cechy architektury klasycystycznej zwanej teĆŒ stylem stanisĆawowskim (od krĂłla StanisĆawa Augusta Poniatowskiego).1
Dekanat bialski przetrwaĆ do 1867 r., kiedy to zgodnie z ukazem carskim z dnia 19/31 grudnia 1866 r., kraj podzielono na 10 guberni i 85 powiatĂłw, zaĆ na jeden powiat przypadaÄ powinien jeden dekanat. Dziekani mieli otrzymaÄ uposaĆŒenie paĆstwowe. Parafia bialska weszĆa wtedy w skĆad dekanatu rawskiego.2
W latach 1859 â 1863 Ks. Leon Zawadzki widnieje teĆŒ w wykazie proboszczĂłw parafii w Sadkowicach. Prawdopodobnie zastÄpowaĆ wakujÄ ce stanowisko proboszcza.3
ObowiÄ zki te peĆniĆ do 1870 r.4, kiedy to przeszedĆ do parafii w Rawie Mazowieckiej, gdzie peĆniĆ funkcjÄ proboszcza, a pĂłĆșniej takĆŒe dziekana. Z aktu chrztu sporzÄ dzonego w Rawie dnia 24.11.1877 r. wynika, ĆŒe wĂłwczas ksiÄ dz Leon Zawadzki byĆ Proboszczem Rawskiej Parafii utrzymujÄ cym Akta Stanu Cywilnego.
Ks. Leon Zawadzki zmarĆ w 1884 r. ZostaĆ pochowany na cmentarzu w Rawie Mazowieckiej. PosiadaĆ godnoĆÄ Kanonika.
Nagrobek ks. J. Zawadzkiego na cmentarzu w Rawie Mazowieckiej. Fotografia autora.
1 Kronika Parafii pw. Ćw. Wojciecha Biskupa i MÄczennika w BiaĆej Rawskiej, op. cit.
2 K. Kozera Organizacja dekanatu bialskiegoâŠ, s. 16.
3 Strona internetowa Parafia pw. ĆwiÄtych DziesiÄciu TysiÄcy Rycerzy MÄczennikĂłw â Historia koĆcioĆa, http://parafiasadkowice.pl/historia.html, odczyt 19.03.2015.
4 Kronika Parafii pw. Ćw. Wojciecha Biskupa i MÄczennika w BiaĆej Rawskiej, op. cit.
Ks. kan. Ignacy KamiĆski
UrodziĆ siÄ w 15. 01. 1804 r. w KobiaĆce, par. BiaĆa, pow. pĆocki.1 UczyĆ siÄ w Szkole WojewĂłdzkiej KsiÄĆŒy PijarĂłw w Warszawie (1816-1823) oraz Seminarium Duchownym Ćw. Jana w Warszawie (1823-1827). ĆwiÄcenia kapĆaĆskie przyjÄ Ć w 1827 r.
Przebieg pracy kapĆaĆskiej oraz zawodowej ks. I. KamiĆskiego:
ParaïŹa rzymskokatolicka NPM w Warszawie - wikary (1827-1847)
rĂłwnolegle SzkoĆa WydziaĆowa na Muranowie w Warszawie (1832)
rĂłwnolegle SzkoĆa Obwodowa na Muranowie (1833-1836)
rĂłwnolegle SzkoĆa Obwodowa nr 1 na ul. Freta w Warszawie (1836-styczeĆ 1846)
paraïŹa rzymskokatolicka w Rawie - proboszcz (1847-1863)
rĂłwnolegle SzkoĆa Obwodowa w Rawie (styczeĆ 1846-1862)
paraïŹa rzymskokatolicka w BiaĆej2, dekanat rawski - administrator (1863-1879)3
rĂłwnolegle SzkoĆa Powiatowa OgĂłlna w Rawie (1862-1866)
Z treĆci wydawanych w pierwszej poĆowie XIX w. âRocznikĂłw urzÄdowych. SpisĂłw naczelnych wĆadz Cesarstwa i urzÄdnikĂłw KrĂłlestwa Polskiegoâ wynika, ĆŒe w latach 1846 - 1849 ks. Ignacy KamiĆski byĆ nauczycielem religii w Szkole Powiatowej w Rawie Mazowieckiej.4
Spis z 1846
Spis z 1848
Spis z 1849
Z tego samego ĆșrĂłdĆa dowiadujemy siÄ, ĆŒe w latach 1848 - 1849 r. ks. KamiĆski byĆ kanonikiem KapituĆy Kolegiaty Ćowickiej.5
Spis z 1848 r.
Spis z 1849 r.
Z kolei w 1849 r. znajdowaĆ siÄ w skĆadzie Rady SzczegĂłlnej OpiekuĆczej w powiecie rawskim.6
Spis z 1849 r.
W roku 1855 ks. I. KamiĆski otrzymaĆ âpodziÄkowanie RzÄ du za gorliwÄ sĆuĆŒbÄâ.7
Prawdopodobnie w latach 1860-1863 ks. KamiĆski zostaĆ odznaczony Orderem Ćw. StanisĆawa III klasy.8
KsiÄ dz I. KamiĆski cieszyĆ siÄ wdziÄcznoĆciÄ swoich uczniĂłw, czego dowodem jest tablica umieszczona w koĆciele pw. Niepokalanego PoczÄcia NMP w Rawie Mazowieckiej.
Tablica pamiÄ tkowa w koĆciele pw. Niepokalanego PoczÄcia NMP
w Rawie Mazowieckiej
W dniu 26.12.1863 r. ks. I. KamiĆski zostaje aresztowany w Rawie, jako proboszcz i dziekan rawski, a w dniu 27.12.1863 r. wywieziony do Skierniewic, za odmowÄ katolickiego pochĂłwku ĆŒoĆnierzowi prawosĆawnemu.9
Prawdopodobnie ks. KamiĆski po tym incydencie zostaĆ usuniÄty z funkcji proboszcza i dziekana rawskiego i przeniesiony do parafii w BiaĆej, w ktĂłrej proboszczem pozostawaĆ aĆŒ do Ćmierci w dniu 03 kwietnia 1879 r.10 11 ZostaĆ pochowany na cmentarzu parafialnym w BiaĆej Rawskiej. Jest to pierwszy znany nam proboszcz parafii BiaĆa Rawska, ktĂłry zostaĆ pochowany na cmentarzu parafialnym w BiaĆej Rawskiej.
Nagrobek ks. Ignacego KamiĆskiego na cmentarzu parafialnym w BiaĆej Rawskiej.
GrĂłb nie istnieje. PozostaĆ jedynie nagrobek i pamiÄ tkowa tablica z inskrypcjÄ o treĆci: âĆ.â P. / KSIÄDZ / IGNACY KAMIĆSKI / PROBOSZCZ PARAFII BIAĆA / OD 1870 DO 1879 R. / Ć»YĆ LAT 74 / ZMARĆ DNIA 3-IV-1879 R. / REQUIESCAT IN PACEâ.
Inskrypcja nagrobna ks. Ignacego KamiĆskiego na cmentarzu parafialnym
w BiaĆej Rawskiej.
1 Dane osobowe i dotyczÄ ce przebiegu posĆugi podano zgodnie z biogramem opublikowanym w opracowaniu: Massalski Adam, SĆownik Biograficzny Nauczycieli szkĂłĆ rzÄ dowych mÄskich w KrĂłlestwie Polskim 1833-1862, Warszawa 2007, s. 189 i nast. oraz akt urodzenia ze strony internetowej Genetyka.Genealodzy.pl.
2 Nazwa BiaĆa Rawska oficjalnie zaczÄĆa byÄ uĆŒywana po 1925 r., kiedy to wydane zostaĆo RozporzÄ dzenie Ministra Spraw WewnÄtrznych z dnia 5 wrzeĆnia 1925 r. o rozciÄ gniÄciu na miasto BiaĆÄ RawskÄ w powiecie rawskim mocy obowiÄ zujÄ cej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorzÄ dzie miejskim (Dz.U. 1925 nr 98 poz. 697). RozporzÄ dzenie to weszĆo w ĆŒycie w dniu 27. 09. 1925 r.
3 Dane o przebiegu posĆugi i zatrudnieniu na podstawie Massalski Adam, op.cit. Na tablicy nagrobnej KsiÄdza znajdujÄ cej siÄ na nagrobku na cmentarzu parafialnym w BiaĆej wskazano, iĆŒ funkcjÄ proboszcza parafii w BiaĆej sprawowaĆ od 1870 do 1879 r.
4 Potwierdza to rĂłwnieĆŒ opracowanie autorstwa Hieronima Eugeniusza Wyczawskiego, Archidiecezja Warszawska w Ćwietle schematyzmu z 1863 roku, Studia Theologica Varsaviensia r1968 t6 n1 s289-341, w ktĂłrym znajdujemy fragment o treĆci: â(âŠ)Ć»e za maĆo byĆo w archidiecezji duchowieĆstwa Ćwieckiego, dowodzi praktyka czÄstego obsadzania etatĂłw nauczycieli religii w szkoĆach (professores doctrinae religionis et moralitatis) ksiÄĆŒmi, pracujÄ cymi w duszpasterstwie, lub zakonnikami. I tak katechetami w szkoĆach powiatowych byli: (âŠ) W ĆÄczycy miejscowy proboszcz Wojciech Ć»ukowski, w Ćodzi miejscowy proboszcz Wojciech Jakubowicz, w Radzyminie miejscowy proboszcz JĂłzef Hollak, w Rawie Mazowieckiej miejscowy prepozyt Ignacy KamiĆski.(âŠ)â
5 Na uwagÄ zasĆuguje fragment opracowania: Hieronim Eugeniusz Wyczawski, op.cit.: â(âŠ) Nie ma w schematyĆșmie osobnego zestawienia kanonikĂłw honorowych tej kapituĆy. MoĆŒna ich wszakĆŒe wyĆowiÄ na podstawie odpowiednich adnotacji przy nazwiskach ksiÄĆŒy. GodnoĆÄ tÄ piastowaĆo w 1863 r. 11 kapĆanĂłw: Ludwik Czajewicz proboszcz w Piasecznie, Wojciech Jakubowicz proboszcz ĆĂłdzki, Jan Leski proboszcz w Ćomnie, Stefan Ćasicki proboszcz w DÄ browicach, Antoni MarciĆski wicerektor Akademii Duchownej, Roch OzimiĆski proboszcz w DÄ brĂłwce i dziekan stanisĆawowski, Tomasz Przygodzki proboszcz w Jeruzalu, komendarz w Karczewie i dziekan siennicki, Franciszek SĆawianowski mansjonarz katedralny i zastÄpca profesora Akademii Duchownej, Franciszek Ulanowski proboszcz w PoddÄbicach, Maciej WoĆĆowicz prepozyt w Pszczonowie, Kazimierz Wysocki proboszcz w Lesznie i dziekan bĆoĆski. (âŠ) W duszpasterstwie katedralnym zastÄpowaĆo kapituĆÄ kolegium wikariuszy, zĆoĆŒone z 6 ksiÄĆŒy. Nie prepozyt, lecz najstarszy wikariusz ks. Kasper Wittman, noszÄ cy tytuĆ seniora kolegium, kierowaĆ faktycznie caĆym duszpasterstwem w parafii katedralnej. Wszyscy wikariusze z wyjÄ tkiem jednego posiadali rzeczywiste i honorowe kanonie w kolegiacie Ćowickiej i w kapitule podlaskiej. UtrzymaĆo siÄ teĆŒ z dawnych czasĂłw przy katedrze 5-osobowe kolegium mansjonarzy (jedna mansjonaria wĂłwczas wakowaĆa), posiadajÄ ce rĂłwnieĆŒ wĆasnego seniora. (âŠ) DrugÄ kapituĆÄ w archidiecezji posiadaĆ koĆciĂłĆ kolegiacki w Ćowiczu. SkĆadaĆa siÄ ona z 3 praĆatur i 9 kanonii gremialnych. (âŠ) PrepozyturÄ dzierĆŒyĆ ks. Kazimierz Tarnowski (h. Rolicz), ostatni oficjaĆ foralny Ćowicki 28, prepozyt w Bolimowie, dziekaniÄ bp Henryk Plater, archidiakonat ks. BartĆomiej MichaĆowski proboszcz w NiesuĆkowie. Kanonie gremialne posiadali: Szymon DzimiĆski, Andrzej KieĆczewski wikariusz wieczysty w GÄ binie i dziekan gÄ biĆski, Sylwester SmoliĆski proboszcz w Kampinosie i dziekan sochaczewski, Franciszek Danecki proboszcz w Mileszkach, Ignacy KamiĆski prepozyt i dziekan rawski, Jan WÄ sowski prepozyt koĆcioĆa Ćw. Leonarda i prowizor domu ksiÄĆŒy emerytĂłw w Ćowiczu, Kasper Wittman senior wikarych katedralnych, Franciszek WojtaĆowski prepozyt w Domaniewicach. DziewiÄ tÄ kanonia wakowaĆa. (âŠ) Wymieniona kapituĆa posiadaĆa 21 kanonikĂłw honorowych, dobranych spoĆrĂłd proboszczĂłw i komendarzy, a mianowicie Ignacego BrauliĆskiego z CielÄ dza, Aleksandra Cetkowskiego ze Zdun, Franciszka Chmielowskiego z Ujazdu, Piotra Czerniewskiego z Brochowa, Antoniego Gabryelskiego ze Zgierza, StanisĆawa GÄ siorowskiego z BorysĆawie, MichaĆa Gogolewskiego z Raszyna, Andrzeja Gronczewskiego z Gostynina, Antoniego Morskiego ze Sochaczewa, Ignacego Polkowskiego z GĆuchowa, Marcina Polkowskiego z Geczna, MichaĆa Radkiewicza z ChruĆlina, MichaĆa Radoniewicza z Osuchowa, Franciszka Sienickiego z MĆodzieszyna, Leona SzleszyĆskiego z GĆuska, WacĆawa SĆepowroĆskiego z Wieliszewa, Antoniego Wiktora z TrÄ bek, Hieronima Zimowskiego z Kiernozi oraz spoĆrĂłd wikariuszy Antoniego Biernackiego i StanisĆawa WespaĆskiego z katedry i JĂłzefa Steckiego z parafii Ćw. Andrzeja w Warszawie.(âŠ)â
6 Roczniki urzÄdowe. Spis naczelnych wĆadz Cesarstwa i urzÄdnikĂłw KrĂłlestwa Polskiego. Lata 1846, 1848, 1849
7 Gazeta Warszawska Nr 224 z dnia 14/26.08.1855 r. opublikowaĆa Rozkaz do ZarzÄ du Cywilnego KrĂłlestwa Polskiego z dnia 19 (31) lipca 1855 roku, o treĆci: â(âŠ) Z mocy NajwyĆŒszego zezwolenia otrzymujÄ podziÄkowanie RzÄ du za gorliwÄ sĆuĆŒbÄ: (âŠ) i Szkole Powiatowej w Rawie, ksiÄ dz Ignacy KamiĆski (âŠ)â
8 Hieronim Eugeniusz Wyczawski, op.cit.: â(âŠ)Na odznaczenia ksiÄĆŒy godnoĆciami honorowych kanonikĂłw kapituĆy katedralnej i kolegiackiej Ćowickiej oraz kapituĆ obcych juĆŒ zwracaĆem uwagÄ. WidzieliĆmy, ĆŒe byĆo ich bardzo duĆŒo. Uderza natomiast zupeĆny brak u ksiÄĆŒy odznaczeĆ rzymskich. Nie ma w archidiecezji ani jednego papieskiego praĆata domowego lub szambelana. Jedynie ks. Antoni BiaĆobrzeski posiadaĆ godnoĆÄ protonotariusza apostolskiego, uzyskanÄ jeszcze dawniej, gdy kontakty z Rzymem byĆy swobodniejsze. (âŠ) Obecnie w caĆej peĆni przestrzegano w KrĂłlestwie zasady placeti regii w znoszeniu siÄ ze StolicÄ ApostolskÄ . (âŠ) Sporo za to ksiÄĆŒy posiadaĆo odznaczenia monarsze. Order Ćw. StanisĆawa II klasy mieli ksiÄĆŒa: Wincenty Orzeszkowski, August Sieklucki, Jozafat Szczygielski i Leon Topolski, takiĆŒ order III klasy Melchior BuliĆski, Szymon DzimiĆski, JĂłzef Hollak, Ignacy KamiĆski, JĂłzef LipiĆski i Adam Szelewski. (âŠ) Order Ćw. Anny II klasy posiadali ksiÄĆŒa: Antoni BiaĆobrzeski i Adam Szelewski, ten ostatni z koronÄ cesarskÄ , takiĆŒ order III klasy Maciej Danecki, BartĆomiej MichaĆowski, PaweĆ Rzewuski i Jozafat Szczygielski. Ks. Jan Leski byĆ odznaczony cesarskim zĆotym krzyĆŒem. Od r. 1860â1863 odznaczenia otrzymali KamiĆski, MichaĆowski i Sieklucki, ordery reszty byĆy starszej daty. Ć»adnego odznaczenia monarszego nie posiadaĆ ani arcybiskup ani biskup sufragan, choÄ poprzedni metropolita FijaĆkowski byĆ kawalerem orderu Ćw. WĆodzimierza II klasy, orderu Ćw. StanisĆawa I klasy i orderu Ćw. Anny I klasy z koronÄ cesarskÄ , a zmarĆy niedawno sufragan warszawski Dekert byĆ kawalerem orderu Ćw. StanisĆawa II klasy i Ćw. Anny II klasy. (âŠ)â
9 Kubicki PaweĆ, Bojownicy kapĆani za sprawÄ KoĆcioĆa i Ojczyzny w latach 1861 - 1915, cz.1, t.3, Sandomierz 1933, s. 367
10 Zgodnie z opracowaniem Massalski Adam, op. cit., ks. I. KamiĆski byĆ proboszczem bialskiej parafii w latach 1863-1879, zaĆ inskrypcja na tablicy nagrobnej wskazuje, ĆŒe funkcjÄ tÄ peĆniĆ w latach 1870 â 1879.
11 DatÄ Ćmierci KsiÄdza przyjÄto na podstawie inskrypcji na nagrobku, podobnÄ datÄ podaje Massalski Adam, op.cit.
Ks. kan. JakĂłb Godlewski â 1879-19071
UrodziĆ siÄ 25 lipca 1823 r. ĆwiÄcenia kapĆaĆskie przyjÄ Ć w 1846 r.
Przebieg pracy kapĆaĆskiej:
Seminarium Metropolitalne Ćw. Jana w Warszawie 1842 â 1846
Wikariusz â Parafia (pw. ĆwiÄtych ApostoĆĂłw Piotra i PawĆa-?) w Kaskach k/Grodziska Maz. 1847 â 1851
Proboszcz â Parafia Przemienienia PaĆskiego w Kurdwanowie 1851 â 18522
Proboszcz Parafii pw. ĆwiÄtych MÄczennikĂłw Jana i PawĆa MikoĆajew 1852 â bdb
Aresztowanie i pobyt w Cytadeli Warszawskiej â kilkanaĆcie miesiÄcy
Pobyt w Klasztorze OO. KapucynĂłw w Warszawie
Parafia Przemienienia PaĆskiego w Kurdwanowie 1856 â 1857
Proboszcz Parafii pw. ĆwiÄtych MÄczennikĂłw Jana i PawĆa MikoĆajew 1857 â 1879
Proboszcz parafii BiaĆa3 (Rawska) 1879 â 1907
ZakĆad SiĂłstr MiĆosierdzia w Drewnicy 1907 - 1912
Parafia bialska zawdziÄcza ksiÄdzu Godlewskiemu m.in. obmurowanie cmentarza przykoĆcielnego parkanem wykonanym z polnego Ćupanego kamienia oraz wybudowanie barokowej bramy z potrĂłjnym wejĆciem, wiodÄ cej na cmentarz koĆcielny. Na szczycie bramy ustawiona zostaĆa figura Pana Jezusa niosÄ cego krzyĆŒ. Po obu jej stronach czterech EwangelistĂłw, w niszach zaĆ figury Ćw. Piotra i Ćw. PawĆa. Przy bramie koĆcioĆa ustawiony zostaĆ barokowy, murowany sĆup z figurÄ Matki Boskiej Niepokalanej na szczycie.
KoĆciĂłĆ nie ustrzegĆ siÄ kradzieĆŒy, o czym donosiĆa Warszawska Gazeta Policyjna nr 22 z 10 lutego 1870 r.:
W dniu 2 maja 1897 r. ks. Godlewski obchodziĆ jubileusz 50. lecia posĆugi kapĆaĆskiej, tak o tym pisaĆa Gazeta ĆwiÄ teczna:
Z kolei SĆowo. R. 16, 1897, nr 105 daĆo szerszy opis uroczystoĆci:
TakĆŒe Gazeta Polska z dnia 8 czerwca 1897 r. szeroko opisywaĆa przebieg wydarzenia:
Z czasĂłw jubileuszu ksiÄdza Godlewskiego, przed II wojnÄ ĆwiatowÄ , w parafii znajdowaĆ siÄ barokowy kielich, z napisem: Esiae par. BaĆensi ob memoriam jubilei sacerdotalis Jacobi Godlewski curati sacerdotes decanatus Ravensis,4 ktĂłry tĆumaczyÄ moĆŒna: "Dla parafii Bialskiej, ku pamiÄci jubileuszu kapĆaĆskiego JakĂłba Godlewskiego troskliwego kapĆana dekanatu Rawskiego".
KsiÄ dz Godlewski w parafii bialskiej okreĆlany byĆ jako veredyk 5, czyli czĆowiek mĂłwiÄ cy wszystkim prawdÄ w oczy, bez ceremonii, bez ogrĂłdek, prosto z mostu.
KsiÄ dz kanonik JakĂłb Godlewski zmarĆ 29 kwietnia 1912 r.6
W dniu 04 maja 1912 r. zostaĆ pochowany na cmentarzu parafialnym w BiaĆej Rawskiej. UroczystoĆci pogrzebowe zostaĆy opisane w âWiadomoĆciach Aridyecezyalnych Warszawskichâ w sposĂłb nastÄpujÄ cy: Dnia 4 Maja r. b. wspaniaĆy swÄ powagÄ ĆŒaĆobnÄ orszak pogrzebowy, zĆoĆŒony z okoĆo 10,000 byĆych parafian i duchowieĆstwa, z ks. kanonikiem M. Bojankiem, dziekanem rawskim i ks. proboszczem RadliĆskim na czele, odprowadziĆ na miejsce wiecznego spoczynku w BiaĆej Rawskiej zwĆoki ks. JakĂłba Godlewskiego, byĆego tej parafii proboszcza. Niesiono do grobu "kapĆana wiernego, wedle serca BoĆŒego, ktĂłry po wszystkie dni ĆŒywota swego chodziĆ przed PomazaĆcem BoĆŒym Chrystusem". HoĆd, naleĆŒny jego poĆwiÄceniu i pracy kapĆaĆskiej, zĆoĆŒyli w ĆwiÄ tyni i nad grobem dawni sÄ siedzi i przyjaciele zmarĆego, ks. dziekan Bojanek, ks. wicedziekan WojewĂłdzki i ks. proboszcz Siedlecki. PiÄkna postaÄ Ć. p. ks. JakĂłba staje mi ĆŒywo w pamiÄci z tych czasĂłw, kiedym jako wikaryusz w BiaĆej DopomagaĆ mu w pracy pasterskiej. 7
Kurjer Warszawski w wydaniu z dnia 29 kwietnia 1912 r. opublikowaĆ nekrolog:
Inskrypcja na nagrobku ks. JakĂłba Godlewskiego, na cmentarzu parafialnym w BiaĆej Rawskiej. Fotografia autora
KsiÄ dz Godlewski cieszyĆ siÄ bardzo duĆŒym szacunkiem parafian, czego dowodem jest inskrypcja na pomniku nagrobnym, o treĆci: "KANONIK - JUBILAT KAPĆAN NAJGORLIWSZY NA Ć»YCZENIE PARAFII TU POCHOWANY".
1 Dane odnoĆnie przebiegu pracy duszpasterskiej kolejnych ksiÄĆŒy proboszczĂłw bialskiej parafii uzyskano w 2010 r. z Kurii Metropolitalnej Warszawskiej, dziÄki uprzejmoĆci Kanclerza Kurii ksiÄdza Grzegorza Kalwarczyka oraz archiwistki siostry BoĆŒeny Frynas. PrzyjÄto 23 lipca 1823 r. jako bardziej pewnÄ datÄ urodzin ks. JakĂłba Godlewskiego na podstawie informacji uzyskanych w Kurii Metropolitalnej w Warszawie. Inna data urodzenia (21 marca 1823 r.) wystÄpuje na nagrobku KsiÄdza.
2 Strona internetowa, Parafia Przemienienia PaĆskiego w Kurdwanowie, http://kurdwanow.blogspot.com/2006/11/niem-przemienienia-paskiego-w.html, odczyt 19.03.2015.
3 Nazwa BiaĆa Rawska oficjalnie zaczÄĆa byÄ uĆŒywana po 1925 r., kiedy to wydane zostaĆo RozporzÄ dzenie Ministra Spraw WewnÄtrznych z dnia 5 wrzeĆnia 1925 r. o rozciÄ gniÄciu na miasto BiaĆÄ [sic !] RawskÄ w powiecie rawskim mocy obowiÄ zujÄ cej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorzÄ dzie miejskim (Dz.U. 1925 nr 98 poz. 697). RozporzÄ dzenie to weszĆo w ĆŒycie w dniu 27. 09. 1925 r.
4 J. WiĆniewski Opis historycznyâŠ, s. 10.
5 Ibidem, s. 15n.
6 DatÄ Ćmierci KsiÄdza przyjÄto na podstawie inskrypcji na nagrobku.
7 Tekst opublikowany w: WiadomoĆci Aridyecezyalne Warszawskie, 1912, Nr 6.