google-site-verification=PZtIDXbZDo1iILp0n2HiGuaFtWeVckLXYeB2Cr5yCT4

Media SpoƂecznoƛciowe

Strona zrobiona w kreatorze stron internetowych WebWave

W kilku sƂowach o tym co robimy

Bialskie Stowarzyszenie Historyczne skupia pasjonatĂłw historii BiaƂej Rawskiej i okolic. Chcesz do nas doƂączyć zajrzyj do zakƂadki

 

Bialskie Stowarzyszenie Historyczne

ul. Mickiewicza 44/16

96-230 BiaƂa Rawska

KRS: 0000352642

NIP: 835--159-16-28

e- mail bshbr@wp.pl

Przydatne informacje

O nas

Pieczęć miejska 1918

 

Rynek bialski okres międzywojenny

 

logo550NAPIS

 

Gilly, Cron, 1802

 

Ratusz okres międzywojenny

 

logo550NAPIS

 

BiaƂa 1948

 

Panorama BiaƂej okres międzywojenny

 

logo550NAPIS

 

BIALSKIE STOWARZYSZENIE HISTORYCZNE W BIAƁEJ RAWSKIEJ

Historia BiaƂej Rawskiej

 Proboszczowie bialskiej parafii w XIX wieku

 

 

Ks. Ignacy Grabowski – 12.03.1803 r. do 1831 r.

 

Koniec XVIII wieku to jednoczeƛnie koniec paƄstwowoƛci Polski na dƂugie lata rozbiorĂłw. Rozbiory musiaƂy odbić się teĆŒ na strukturze administracyjnej koƛcioƂa katolickiego. Dekretem papieĆŒa Piusa VI z 1794 roku wyƂączono archidiakonat warszawski
z diecezji poznaƄskiej, poniewaĆŒ PoznaƄ znalazƂ się po drugim rozbiorze w granicach Prus. Oddano ten obszar w jurysdykcję arcybiskupowi Gniezna do czasu erygowania nowej diecezji warszawskiej. W tym czasie parafia bialska naleĆŒaƂa do dekanatu mszczonowskiego.

 

Po III rozbiorze Polski (1795) BiaƂa znalazƂa się pod zaborem Pruskim. Na mocy deklaracji krĂłla Prus Fryderyka Wilhelma II z dnia 28 VII 1796 r. upaƄstwowione zostaƂy dobra duchowne, starostwa i dobra krĂłlewskie pod pretekstem Ćșle prowadzonej w nich gospodarki. Wszystkie starostwa i ekonomie krĂłlewskie oraz dobra koƛcielne przeszƂy na wƂasnoƛć rządu pruskiego. Scalone pod wƂadzą krĂłla pruskiego dobra utworzyƂy
w departamencie rawskim ekonomie. Wypuszczano je w dzierĆŒawę w caƂoƛci, w częƛciach lub krĂłl pruski rozdawaƂ je rĂłĆŒnym dygnitarzom.

 

W tym trudnym czasie parafię w BiaƂej objąƂ ks. Ignacy Grabowski. UrodziƂ się 26.07.1776 r. we wsi Grabowo TryƂogi, par. Krasnosielec w Ciechanowskiem. Wyƛwięcony w 1799 r. Wczeƛniej byƂ administratorem w Tarczynie. OdnotowaƂ, ĆŒe nie zastaƂ dokumentĂłw koƛcielnych, ktĂłre zostaƂy zabrane w czasie „rewolucji w 1794 r.”1.

 

Ks. Grabowski administrowaƂ parafią bialską w czasie wojen napoleoƄskich, powstania listopadowego oraz zmian administracji paƄstwowej i koƛcielnej. W 1815 r. toczyƂ proces z wsią Komorów o dziesięcinę. W 1826 r. odnotowano 5700 parafian, do spowiedzi 4000.2

 

W tym czasie zaszƂy teĆŒ kolejne zmiany w strukturze administracji koƛcielnej. W 1818 r. powstaƂy Arcybiskupstwo i metropolia warszawska. Utworzone zostaƂy na podstawie bulli papieĆŒa Piusa VII z 12 marca 1818 r. „Militantis Ecclesiae regimini”, dotyczącej nowej archidiecezji oraz „Ex imposita nobis”, dotyczącej metropolii z 30 czerwca 1818 r. Metropolia warszawska objęƂa obszar caƂego KrĂłlestwa Polskiego, a pierwszy metropolita ks. Franciszek Malczewski otrzymaƂ dla siebie i swoich następcĂłw przywilej uĆŒywania tytuƂu Prymasa KrĂłlestwa Polskiego.

 

W 1818 r., po wytyczeniu nowych granic diecezjalnych w Królestwie Polskim, caƂy powiat rawski, Ƃącznie z BiaƂą znalazƂ się w granicach nowej diecezji warszawskiej.

 

W 1819 r. parafia BiaƂa staƂa się siedzibą nowo powoƂanego dekanatu. Dekanat bialski utworzony zostaƂ w większoƛci z parafii dotychczasowego dekanatu mszczonowskiego. W skƂad dekanatu bialskiego weszƂy parafie: Babsk, BiaƂa, Chojnata, Cielądz, Jeruzal, Lewin, Lubania, Ɓęgonice, Nowe Miasto, RegnĂłw, Sadkowice i Ć»dĆŒary.3

 

 

 

 

W 1819 r. ks. I. Grabowski dokonaƂ znacznego uporządkowania stanu wƂasnoƛci parafii, poprzez dokonanie zamiany gruntów z Aleksandrem LeszczyƄskim ówczesnym wƂaƛcicielem miasta BiaƂej i przylegƂych miejscowoƛci. Zamienione grunty zostaƂy przedstawione w szkicu wykonanym przez geometrę Szymona Radeckiego.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Rysunek GruntĂłw do KoƛcioƂa w Mieƛcie BiaƂey, Obwodzie Rawskim naleĆŒÄ…cych, do zamiany na Grunta Dworskie przypadaiących, w Roku 1819 sporządzony” 4

 

Na planie tym znajdziemy zaznaczony literą N „cmentarz na Nowiu”, co wskazuje, ĆŒe to w czasie posƂugi ks. I. Grabowskiego wytyczony zostaƂ nowy cmentarz. To wƂaƛnie w pierwszej poƂowie XIX w. zaprzestano chowania zmarƂych na cmentarzach przykoƛcielnych i wyprowadzano je poza obręb miejscowoƛci. Obecna ul. Koƛciuszki obejmowaƂa wĂłwczas sƂabo zamieszkaƂe przedmieƛcia BiaƂej.

 

RĂłwnieĆŒ prawdopodobnie w czasie posƂugi ks. Grabowskiego, przeprowadzone zostaƂy znaczne prace remontowe w bialskim koƛciele po szkodach zaistniaƂych w czasie powstania koƛciuszkowskiego. W kronice Parafii Bialskiej znajdujemy zapis: (
) obecny koƛcióƂ murowany pochodzi z XVIII wieku i jest wzniesiony staraniem JĂłzefa Okęckiego, Podkomorzego Warszawskiego. W początku XIX w. ulegƂ poĆŒarowi i w roku 1846 zostaƂ przebudowany, w stylu stanisƂawowskim i konsekrowany.5 Pochowany w koƛciele w Babsku JĂłzef Okęcki z Krobowa h. Radwan (ur. w roku 1757, zm. 24.08.1823 r. w Babsku) byƂ wƂaƛcicielem WĂłlki Babskiej, Studzianka i Chrząszczewa. PiastowaƂ szereg urzędĂłw w woj. rawskim, jednak dopiero w akcie zgonu widnieje zapis, iĆŒ byƂ podkomorzym rawskim. Z pewnoƛcią byƂ kolatorem koƛcioƂa w Babsku, co potwierdza tablica umieszczona w szczycie frontonu koƛcioƂa z napisem: Deo, Josephus et Franciska de Rudzkie Okęccy, succamera 
varsoviens erexerunt MDCCLCIX die 30 febris. MoĆŒliwe, ĆŒe wspomagaƂ teĆŒ remont koƛcioƂa w BiaƂej, tym bardziej, ĆŒe rodzina Okęckich posiadaƂa szereg dĂłbr w rejonie tej parafii.

 

Ks. I. Grabowski zmarƂ w BiaƂej dn. 16. 04. 1831 r., licząc sobie 55 lat. Potwierdza to akt zgonu Księdza6.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Po ƛmierci ks. I. Grabowskiego do dnia 01. 07. 1831 r. obowiązki administratora wykonywaƂ wczeƛniejszy wikary ks. Andrzej Piasecki.

 

1 J. Wiƛniewski Opis historyczny
, s. 14.

2 Ibidem, s. 14.

3 K. Kozera Organizacja dekanatu bialskiego
, s. 15.

4 BiaƂa, plan 1819, w zespole Hipoteka w Rawie Mazowieckiej nr 1039, sygn.. 59, Archiwum PaƄstwowe w Grodzisku Mazowieckim

5 Kronika Parafii pw. ƚw. Wojciecha Biskupa i Męczennika w BiaƂej Rawskiej, op. cit.

6 Akt zgonu uzyskany z zasobĂłw internetowych: http://geneteka.genealodzy.pl/ oraz www.szukajwarchiwach.pl

(odczyt. 17.01.2020).

 

Ks. Leon Zawadzki – 1831-1870

 

UrodziƂ się w 1805 r. WedƂug Ksiąg metrykalnych (zgony) z dn. 14.04.1831 r. ks. Zawadzki byƂ wikariuszem w par. ƛw. Jana na Starym Mieƛcie w Warszawie. W drugiej poƂowie 1831 r. przejąƂ obowiązki proboszcza bialskiego. SprawowaƂ teĆŒ funkcję dziekana dekanatu bialskiego.

 

Z Ksiąg metrykalnych bialskiej parafii wynika, ĆŒe do 1841 r. tytuƂowaƂ się jedynie proboszczem bialskim, zaƛ od 1841 r. tytuƂowaƂ się dziekanem i proboszczem bialskim.

 

W 1842 r. ks. Zawadzki obmurowaƂ cmentarz grzebalny.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Brama wejƛciowa i ogrodzenie cmentarza w BiaƂej Rawskiej, zbudowane za czasów ks. J. Zawadzkiego. Fotografia autora.

 

W czasie sprawowania funkcji proboszcza przez ks. Zawadzkiego (prawdopodobnie w 1846 r.) zakoƄczono przebudowę budynku bialskiego koƛcioƂa. Dach wykonano w poƂowie niĆŒszy nadając koƛcioƂowi cechy architektury klasycystycznej zwanej teĆŒ stylem stanisƂawowskim (od krĂłla StanisƂawa Augusta Poniatowskiego).1

 

Dekanat bialski przetrwaƂ do 1867 r., kiedy to zgodnie z ukazem carskim z dnia 19/31 grudnia 1866 r., kraj podzielono na 10 guberni i 85 powiatĂłw, zaƛ na jeden powiat przypadać powinien jeden dekanat. Dziekani mieli otrzymać uposaĆŒenie paƄstwowe. Parafia bialska weszƂa wtedy w skƂad dekanatu rawskiego.2

 

W latach 1859 – 1863 Ks. Leon Zawadzki widnieje teĆŒ w wykazie proboszczĂłw parafii w Sadkowicach. Prawdopodobnie zastępowaƂ wakujące stanowisko proboszcza.3

 

Obowiązki te peƂniƂ do 1870 r.4, kiedy to przeszedƂ do parafii w Rawie Mazowieckiej, gdzie peƂniƂ funkcję proboszcza, a pĂłĆșniej takĆŒe dziekana. Z aktu chrztu sporządzonego w Rawie dnia 24.11.1877 r. wynika, ĆŒe wĂłwczas ksiądz Leon Zawadzki byƂ Proboszczem Rawskiej Parafii utrzymującym Akta Stanu Cywilnego.

 

Ks. Leon Zawadzki zmarƂ w 1884 r. ZostaƂ pochowany na cmentarzu w Rawie Mazowieckiej. PosiadaƂ godnoƛć Kanonika.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nagrobek ks. J. Zawadzkiego na cmentarzu w Rawie Mazowieckiej. Fotografia autora.

 

1 Kronika Parafii pw. ƚw. Wojciecha Biskupa i Męczennika w BiaƂej Rawskiej, op. cit.

 

2 K. Kozera Organizacja dekanatu bialskiego
, s. 16.

3 Strona internetowa Parafia pw. ƚwiętych Dziesięciu Tysięcy Rycerzy Męczenników – Historia koƛcioƂa, http://parafiasadkowice.pl/historia.html, odczyt 19.03.2015.

4 Kronika Parafii pw. ƚw. Wojciecha Biskupa i Męczennika w BiaƂej Rawskiej, op. cit.

Ks. kan. Ignacy KamiƄski

 

UrodziƂ się w 15. 01. 1804 r. w KobiaƂce, par. BiaƂa, pow. pƂocki.1 UczyƂ się w Szkole WojewĂłdzkiej KsiÄ™ĆŒy PijarĂłw w Warszawie (1816-1823) oraz Seminarium Duchownym ƛw. Jana w Warszawie (1823-1827). Úwięcenia kapƂaƄskie przyjąƂ w 1827 r.

 

Przebieg pracy kapƂaƄskiej oraz zawodowej ks. I. KamiƄskiego:

  1. ParaïŹa rzymskokatolicka NPM w Warszawie - wikary (1827-1847)

    1. równolegle SzkoƂa WydziaƂowa na Muranowie w Warszawie (1832)

    2. równolegle SzkoƂa Obwodowa na Muranowie (1833-1836)

    3. równolegle SzkoƂa Obwodowa nr 1 na ul. Freta w Warszawie (1836-styczeƄ 1846)

  2. paraïŹa rzymskokatolicka w Rawie - proboszcz (1847-1863)

    1. równolegle SzkoƂa Obwodowa w Rawie (styczeƄ 1846-1862)

  3. paraïŹa rzymskokatolicka w BiaƂej2, dekanat rawski - administrator (1863-1879)3

    1. równolegle SzkoƂa Powiatowa Ogólna w Rawie (1862-1866)

 

Z treƛci wydawanych w pierwszej poƂowie XIX w. „RocznikĂłw urzędowych. SpisĂłw naczelnych wƂadz Cesarstwa i urzędnikĂłw KrĂłlestwa Polskiego” wynika, ĆŒe w latach 1846 - 1849 ks. Ignacy KamiƄski byƂ nauczycielem religii w Szkole Powiatowej w Rawie Mazowieckiej.4

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis z 1846

 

 

 

 

 

 

 

Spis z 1848

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis z 1849

 

Z tego samego ĆșrĂłdƂa dowiadujemy się, ĆŒe w latach 1848 - 1849 r. ks. KamiƄski byƂ kanonikiem KapituƂy Kolegiaty Ɓowickiej.5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis z 1848 r.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis z 1849 r.

 

 

Z kolei w 1849 r. znajdowaƂ się w skƂadzie Rady Szczególnej OpiekuƄczej w powiecie rawskim.6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis z 1849 r.

 

W roku 1855 ks. I. KamiƄski otrzymaƂ „podziękowanie Rządu za gorliwą sƂuĆŒbę”.7

 

Prawdopodobnie w latach 1860-1863 ks. KamiƄski zostaƂ odznaczony Orderem ƚw. StanisƂawa III klasy.8

 

 

 

 

Ksiądz I. KamiƄski cieszyƂ się wdzięcznoƛcią swoich uczniów, czego dowodem jest tablica umieszczona w koƛciele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Rawie Mazowieckiej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tablica pamiątkowa w koƛciele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP

w Rawie Mazowieckiej

 

W dniu 26.12.1863 r. ks. I. KamiƄski zostaje aresztowany w Rawie, jako proboszcz i dziekan rawski, a w dniu 27.12.1863 r. wywieziony do Skierniewic, za odmowę katolickiego pochĂłwku ĆŒoƂnierzowi prawosƂawnemu.9

 

Prawdopodobnie ks. KamiƄski po tym incydencie zostaƂ usunięty z funkcji proboszcza i dziekana rawskiego i przeniesiony do parafii w BiaƂej, w ktĂłrej proboszczem pozostawaƂ aĆŒ do ƛmierci w dniu 03 kwietnia 1879 r.10 11 ZostaƂ pochowany na cmentarzu parafialnym w BiaƂej Rawskiej. Jest to pierwszy znany nam proboszcz parafii BiaƂa Rawska, ktĂłry zostaƂ pochowany na cmentarzu parafialnym w BiaƂej Rawskiej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nagrobek ks. Ignacego KamiƄskiego na cmentarzu parafialnym w BiaƂej Rawskiej.

 

GrĂłb nie istnieje. PozostaƂ jedynie nagrobek i pamiątkowa tablica z inskrypcją o treƛci: „ƚ.†P. / KSIĄDZ / IGNACY KAMIƃSKI / PROBOSZCZ PARAFII BIAƁA / OD 1870 DO 1879 R. / Ć»YƁ LAT 74 / ZMARƁ DNIA 3-IV-1879 R. / REQUIESCAT IN PACE”.

 

 

 

 

 

 

 

 

Inskrypcja nagrobna ks. Ignacego KamiƄskiego na cmentarzu parafialnym

w BiaƂej Rawskiej.

 

1 Dane osobowe i dotyczące przebiegu posƂugi podano zgodnie z biogramem opublikowanym w opracowaniu: Massalski Adam, SƂownik Biograficzny Nauczycieli szkóƂ rządowych męskich w Królestwie Polskim 1833-1862, Warszawa 2007, s. 189 i nast. oraz akt urodzenia ze strony internetowej Genetyka.Genealodzy.pl.

2 Nazwa BiaƂa Rawska oficjalnie zaczęƂa być uĆŒywana po 1925 r., kiedy to wydane zostaƂo Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 wrzeƛnia 1925 r. o rozciągnięciu na miasto BiaƂę Rawską w powiecie rawskim mocy obowiązującej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim (Dz.U. 1925 nr 98 poz. 697). Rozporządzenie to weszƂo w ĆŒycie w dniu 27. 09. 1925 r.

3 Dane o przebiegu posƂugi i zatrudnieniu na podstawie Massalski Adam, op.cit. Na tablicy nagrobnej Księdza znajdującej się na nagrobku na cmentarzu parafialnym w BiaƂej wskazano, iĆŒ funkcję proboszcza parafii w BiaƂej sprawowaƂ od 1870 do 1879 r.

4 Potwierdza to rĂłwnieĆŒ opracowanie autorstwa Hieronima Eugeniusza Wyczawskiego, Archidiecezja Warszawska w ƛwietle schematyzmu z 1863 roku, Studia Theologica Varsaviensia r1968 t6 n1 s289-341, w ktĂłrym znajdujemy fragment o treƛci: „(
)Ć»e za maƂo byƂo w archidiecezji duchowieƄstwa ƛwieckiego, dowodzi praktyka częstego obsadzania etatĂłw nauczycieli religii w szkoƂach (professores doctrinae religionis et moralitatis) ksiÄ™ĆŒmi, pracującymi w duszpasterstwie, lub zakonnikami. I tak katechetami w szkoƂach powiatowych byli: (
) W Ɓęczycy miejscowy proboszcz Wojciech Ć»ukowski, w Ɓodzi miejscowy proboszcz Wojciech Jakubowicz, w Radzyminie miejscowy proboszcz JĂłzef Hollak, w Rawie Mazowieckiej miejscowy prepozyt Ignacy KamiƄski.(
)”

 

5 Na uwagę zasƂuguje fragment opracowania: Hieronim Eugeniusz Wyczawski, op.cit.: „(
) Nie ma w schematyĆșmie osobnego zestawienia kanonikĂłw honorowych tej kapituƂy. MoĆŒna ich wszakĆŒe wyƂowić na podstawie odpowiednich adnotacji przy nazwiskach ksiÄ™ĆŒy. Godnoƛć tę piastowaƂo w 1863 r. 11 kapƂanĂłw: Ludwik Czajewicz proboszcz w Piasecznie, Wojciech Jakubowicz proboszcz Ƃódzki, Jan Leski proboszcz w Ɓomnie, Stefan Ɓasicki proboszcz w Dąbrowicach, Antoni MarciƄski wicerektor Akademii Duchownej, Roch OzimiƄski proboszcz w DąbrĂłwce i dziekan stanisƂawowski, Tomasz Przygodzki proboszcz w Jeruzalu, komendarz w Karczewie i dziekan siennicki, Franciszek SƂawianowski mansjonarz katedralny i zastępca profesora Akademii Duchownej, Franciszek Ulanowski proboszcz w Poddębicach, Maciej WoƂƂowicz prepozyt w Pszczonowie, Kazimierz Wysocki proboszcz w Lesznie i dziekan bƂoƄski. (
) W duszpasterstwie katedralnym zastępowaƂo kapituƂę kolegium wikariuszy, zƂoĆŒone z 6 ksiÄ™ĆŒy. Nie prepozyt, lecz najstarszy wikariusz ks. Kasper Wittman, noszący tytuƂ seniora kolegium, kierowaƂ faktycznie caƂym duszpasterstwem w parafii katedralnej. Wszyscy wikariusze z wyjątkiem jednego posiadali rzeczywiste i honorowe kanonie w kolegiacie Ƃowickiej i w kapitule podlaskiej. UtrzymaƂo się teĆŒ z dawnych czasĂłw przy katedrze 5-osobowe kolegium mansjonarzy (jedna mansjonaria wĂłwczas wakowaƂa), posiadające rĂłwnieĆŒ wƂasnego seniora. (
) Drugą kapituƂę w archidiecezji posiadaƂ koƛcióƂ kolegiacki w Ɓowiczu. SkƂadaƂa się ona z 3 praƂatur i 9 kanonii gremialnych. (
) Prepozyturę dzierĆŒyƂ ks. Kazimierz Tarnowski (h. Rolicz), ostatni oficjaƂ foralny Ƃowicki 28, prepozyt w Bolimowie, dziekanię bp Henryk Plater, archidiakonat ks. BartƂomiej MichaƂowski proboszcz w NiesuƂkowie. Kanonie gremialne posiadali: Szymon DzimiƄski, Andrzej KieƂczewski wikariusz wieczysty w Gąbinie i dziekan gąbiƄski, Sylwester SmoliƄski proboszcz w Kampinosie i dziekan sochaczewski, Franciszek Danecki proboszcz w Mileszkach, Ignacy KamiƄski prepozyt i dziekan rawski, Jan Wąsowski prepozyt koƛcioƂa ƛw. Leonarda i prowizor domu ksiÄ™ĆŒy emerytĂłw w Ɓowiczu, Kasper Wittman senior wikarych katedralnych, Franciszek WojtaƂowski prepozyt w Domaniewicach. Dziewiątą kanonia wakowaƂa. (
) Wymieniona kapituƂa posiadaƂa 21 kanonikĂłw honorowych, dobranych spoƛrĂłd proboszczĂłw i komendarzy, a mianowicie Ignacego BrauliƄskiego z Cielądza, Aleksandra Cetkowskiego ze Zdun, Franciszka Chmielowskiego z Ujazdu, Piotra Czerniewskiego z Brochowa, Antoniego Gabryelskiego ze Zgierza, StanisƂawa Gąsiorowskiego z BorysƂawie, MichaƂa Gogolewskiego z Raszyna, Andrzeja Gronczewskiego z Gostynina, Antoniego Morskiego ze Sochaczewa, Ignacego Polkowskiego z GƂuchowa, Marcina Polkowskiego z Geczna, MichaƂa Radkiewicza z Chruƛlina, MichaƂa Radoniewicza z Osuchowa, Franciszka Sienickiego z MƂodzieszyna, Leona SzleszyƄskiego z GƂuska, WacƂawa SƂepowroƄskiego z Wieliszewa, Antoniego Wiktora z Trąbek, Hieronima Zimowskiego z Kiernozi oraz spoƛrĂłd wikariuszy Antoniego Biernackiego i StanisƂawa WespaƄskiego z katedry i JĂłzefa Steckiego z parafii ƛw. Andrzeja w Warszawie.(
)”

6 Roczniki urzędowe. Spis naczelnych wƂadz Cesarstwa i urzędników Królestwa Polskiego. Lata 1846, 1848, 1849

7 Gazeta Warszawska Nr 224 z dnia 14/26.08.1855 r. opublikowaƂa Rozkaz do Zarządu Cywilnego KrĂłlestwa Polskiego z dnia 19 (31) lipca 1855 roku, o treƛci: „(
) Z mocy NajwyĆŒszego zezwolenia otrzymują podziękowanie Rządu za gorliwą sƂuĆŒbę: (
) i Szkole Powiatowej w Rawie, ksiądz Ignacy KamiƄski (
)”

8 Hieronim Eugeniusz Wyczawski, op.cit.: „(
)Na odznaczenia ksiÄ™ĆŒy godnoƛciami honorowych kanonikĂłw kapituƂy katedralnej i kolegiackiej Ƃowickiej oraz kapituƂ obcych juĆŒ zwracaƂem uwagę. Widzieliƛmy, ĆŒe byƂo ich bardzo duĆŒo. Uderza natomiast zupeƂny brak u ksiÄ™ĆŒy odznaczeƄ rzymskich. Nie ma w archidiecezji ani jednego papieskiego praƂata domowego lub szambelana. Jedynie ks. Antoni BiaƂobrzeski posiadaƂ godnoƛć protonotariusza apostolskiego, uzyskaną jeszcze dawniej, gdy kontakty z Rzymem byƂy swobodniejsze. (
) Obecnie w caƂej peƂni przestrzegano w KrĂłlestwie zasady placeti regii w znoszeniu się ze Stolicą Apostolską. (
) Sporo za to ksiÄ™ĆŒy posiadaƂo odznaczenia monarsze. Order ƛw. StanisƂawa II klasy mieli ksiÄ™ĆŒa: Wincenty Orzeszkowski, August Sieklucki, Jozafat Szczygielski i Leon Topolski, takiĆŒ order III klasy Melchior BuliƄski, Szymon DzimiƄski, JĂłzef Hollak, Ignacy KamiƄski, JĂłzef LipiƄski i Adam Szelewski. (
) Order ƛw. Anny II klasy posiadali ksiÄ™ĆŒa: Antoni BiaƂobrzeski i Adam Szelewski, ten ostatni z koroną cesarską, takiĆŒ order III klasy Maciej Danecki, BartƂomiej MichaƂowski, PaweƂ Rzewuski i Jozafat Szczygielski. Ks. Jan Leski byƂ odznaczony cesarskim zƂotym krzyĆŒem. Od r. 1860—1863 odznaczenia otrzymali KamiƄski, MichaƂowski i Sieklucki, ordery reszty byƂy starszej daty. Ć»adnego odznaczenia monarszego nie posiadaƂ ani arcybiskup ani biskup sufragan, choć poprzedni metropolita FijaƂkowski byƂ kawalerem orderu ƛw. WƂodzimierza II klasy, orderu ƛw. StanisƂawa I klasy i orderu ƛw. Anny I klasy z koroną cesarską, a zmarƂy niedawno sufragan warszawski Dekert byƂ kawalerem orderu ƛw. StanisƂawa II klasy i ƛw. Anny II klasy. (
)”

9 Kubicki PaweƂ, Bojownicy kapƂani za sprawę KoƛcioƂa i Ojczyzny w latach 1861 - 1915, cz.1, t.3, Sandomierz 1933, s. 367

10 Zgodnie z opracowaniem Massalski Adam, op. cit., ks. I. KamiƄski byƂ proboszczem bialskiej parafii w latach 1863-1879, zaƛ inskrypcja na tablicy nagrobnej wskazuje, ĆŒe funkcję tą peƂniƂ w latach 1870 – 1879.

11 Datę ƛmierci Księdza przyjęto na podstawie inskrypcji na nagrobku, podobną datę podaje Massalski Adam, op.cit.

Ks. kan. Jakób Godlewski – 1879-19071

 

UrodziƂ się 25 lipca 1823 r. ƚwięcenia kapƂaƄskie przyjąƂ w 1846 r.

 

Przebieg pracy kapƂaƄskiej:

  1. Seminarium Metropolitalne ƚw. Jana w Warszawie 1842 – 1846

  2. Wikariusz – Parafia (pw. ƚwiętych ApostoƂów Piotra i PawƂa-?) w Kaskach k/Grodziska Maz. 1847 – 1851

  3. Proboszcz – Parafia Przemienienia PaƄskiego w Kurdwanowie 1851 – 18522

  4. Proboszcz Parafii pw. ƚwiętych Męczenników Jana i PawƂa MikoƂajew 1852 – bdb

  5. Aresztowanie i pobyt w Cytadeli Warszawskiej – kilkanaƛcie miesięcy

  6. Pobyt w Klasztorze OO. KapucynĂłw w Warszawie

  7. Parafia Przemienienia PaƄskiego w Kurdwanowie 1856 – 1857

  8. Proboszcz Parafii pw. ƚwiętych Męczenników Jana i PawƂa MikoƂajew 1857 – 1879

  9. Proboszcz parafii BiaƂa3 (Rawska) 1879 – 1907

  10. ZakƂad Sióstr MiƂosierdzia w Drewnicy 1907 - 1912

 

Parafia bialska zawdzięcza księdzu Godlewskiemu m.in. obmurowanie cmentarza przykoƛcielnego parkanem wykonanym z polnego Ƃupanego kamienia oraz wybudowanie barokowej bramy z potrĂłjnym wejƛciem, wiodącej na cmentarz koƛcielny. Na szczycie bramy ustawiona zostaƂa figura Pana Jezusa niosącego krzyĆŒ. Po obu jej stronach czterech EwangelistĂłw, w niszach zaƛ figury ƛw. Piotra i ƛw. PawƂa. Przy bramie koƛcioƂa ustawiony zostaƂ barokowy, murowany sƂup z figurą Matki Boskiej Niepokalanej na szczycie.

 

KoƛcióƂ nie ustrzegƂ się kradzieĆŒy, o czym donosiƂa Warszawska Gazeta Policyjna nr 22 z 10 lutego 1870 r.:

 

 

 

 

 

 

 

W dniu 2 maja 1897 r. ks. Godlewski obchodziƂ jubileusz 50. lecia posƂugi kapƂaƄskiej, tak o tym pisaƂa Gazeta ƚwiąteczna:

 

 

 

 

 

 

 

 

Z kolei SƂowo. R. 16, 1897, nr 105 daƂo szerszy opis uroczystoƛci:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TakĆŒe Gazeta Polska z dnia 8 czerwca 1897 r. szeroko opisywaƂa przebieg wydarzenia:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Z czasĂłw jubileuszu księdza Godlewskiego, przed II wojną ƛwiatową, w parafii znajdowaƂ się barokowy kielich, z napisem: Esiae par. BaƂensi ob memoriam jubilei sacerdotalis Jacobi Godlewski curati sacerdotes decanatus Ravensis,4 ktĂłry tƂumaczyć moĆŒna: "Dla parafii Bialskiej, ku pamięci jubileuszu kapƂaƄskiego JakĂłba Godlewskiego troskliwego kapƂana dekanatu Rawskiego".

 

Ksiądz Godlewski w parafii bialskiej okreƛlany byƂ jako veredyk 5, czyli czƂowiek mówiący wszystkim prawdę w oczy, bez ceremonii, bez ogródek, prosto z mostu.

 

Ksiądz kanonik Jakób Godlewski zmarƂ 29 kwietnia 1912 r.6

 

W dniu 04 maja 1912 r. zostaƂ pochowany na cmentarzu parafialnym w BiaƂej Rawskiej. Uroczystoƛci pogrzebowe zostaƂy opisane w „Wiadomoƛciach Aridyecezyalnych Warszawskich” w sposĂłb następujący: Dnia 4 Maja r. b. wspaniaƂy swą powagą ĆŒaƂobną orszak pogrzebowy, zƂoĆŒony z okoƂo 10,000 byƂych parafian i duchowieƄstwa, z ks. kanonikiem M. Bojankiem, dziekanem rawskim i ks. proboszczem RadliƄskim na czele, odprowadziƂ na miejsce wiecznego spoczynku w BiaƂej Rawskiej zwƂoki ks. JakĂłba Godlewskiego, byƂego tej parafii proboszcza. Niesiono do grobu "kapƂana wiernego, wedle serca BoĆŒego, ktĂłry po wszystkie dni ĆŒywota swego chodziƂ przed PomazaƄcem BoĆŒym Chrystusem". HoƂd, naleĆŒny jego poƛwięceniu i pracy kapƂaƄskiej, zƂoĆŒyli w ƛwiątyni i nad grobem dawni sąsiedzi i przyjaciele zmarƂego, ks. dziekan Bojanek, ks. wicedziekan WojewĂłdzki i ks. proboszcz Siedlecki. Piękna postać ƛ. p. ks. JakĂłba staje mi ĆŒywo w pamięci z tych czasĂłw, kiedym jako wikaryusz w BiaƂej DopomagaƂ mu w pracy pasterskiej. 7

 

Kurjer Warszawski w wydaniu z dnia 29 kwietnia 1912 r. opublikowaƂ nekrolog:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Inskrypcja na nagrobku ks. Jakóba Godlewskiego, na cmentarzu parafialnym w BiaƂej Rawskiej. Fotografia autora

 

Ksiądz Godlewski cieszyƂ się bardzo duĆŒym szacunkiem parafian, czego dowodem jest inskrypcja na pomniku nagrobnym, o treƛci: "KANONIK - JUBILAT KAPƁAN NAJGORLIWSZY NA Ć»YCZENIE PARAFII TU POCHOWANY".

 

1 Dane odnoƛnie przebiegu pracy duszpasterskiej kolejnych ksiÄ™ĆŒy proboszczĂłw bialskiej parafii uzyskano w 2010 r. z Kurii Metropolitalnej Warszawskiej, dzięki uprzejmoƛci Kanclerza Kurii księdza Grzegorza Kalwarczyka oraz archiwistki siostry BoĆŒeny Frynas. Przyjęto 23 lipca 1823 r. jako bardziej pewną datę urodzin ks. JakĂłba Godlewskiego na podstawie informacji uzyskanych w Kurii Metropolitalnej w Warszawie. Inna data urodzenia (21 marca 1823 r.) występuje na nagrobku Księdza.

2 Strona internetowa, Parafia Przemienienia PaƄskiego w Kurdwanowie, http://kurdwanow.blogspot.com/2006/11/niem-przemienienia-paskiego-w.html, odczyt 19.03.2015.

3 Nazwa BiaƂa Rawska oficjalnie zaczęƂa być uĆŒywana po 1925 r., kiedy to wydane zostaƂo Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 wrzeƛnia 1925 r. o rozciągnięciu na miasto BiaƂę [sic !] Rawską w powiecie rawskim mocy obowiązującej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim (Dz.U. 1925 nr 98 poz. 697). Rozporządzenie to weszƂo w ĆŒycie w dniu 27. 09. 1925 r.

4 J. Wiƛniewski Opis historyczny
, s. 10.

5 Ibidem, s. 15n.

6 Datę ƛmierci Księdza przyjęto na podstawie inskrypcji na nagrobku.

7 Tekst opublikowany w: Wiadomoƛci Aridyecezyalne Warszawskie, 1912, Nr 6.